PERSONAL COACHING

In het bedrijfsleven doen ze het al veel langer: naar een coach om te leren hoe je het beste uit jezelf kunt halen. Maar tegenwoordig kun je ook voor persoonlijke vragen en problemen bij een coach terecht.

• ‘Op papier is mijn leven perfect, maar toch voel ik me ontevreden.’
• ‘Ik sta altijd klaar voor anderen. Ondertussen weet ik eigenlijk niet meer wat ik zelf wil.’
• ‘Het liefst zou ik mijn baan opzeggen en voor mezelf beginnen, maar ik durf niet goed.’
• ‘Het is bij mij altijd ‘moeten’ in plaats van ‘willen’.
• ‘Ik voel me totaal niet serieus genomen op mijn werk, maar ik heb geen idee hoe ik daar verandering in moet brengen.’
• ‘Ik doe mijn kinderen én mijn werk tekort. Ik voel me altijd schuldig.’

Herken je je in één van deze uitspraken? Zo ja, dan kan een personal coach – ook wel life coach genoemd – misschien uitkomst bieden. Dat is iemand die je, door de juiste vragen te stellen, helpt om goede keuzes te maken en zo je leven weer (beter) op de rails te krijgen.

Luisterend oor

Nicole Koopman (36) is zo’n coach. Ze studeerde bouwkunde en communicatie en werkte tien jaar als communicatiemanager, toen ze erachter kwam dat het begeleiden van mensen haar veel meer voldoening gaf. Ze weet derhalve uit eigen ervaring hoe het voelt om ‘op het verkeerde pad’ te zitten. Wat is volgens haar de reden dat persoonlijke coaching de laatste jaren zo’n vlucht lijkt te nemen?

“Het leven wordt steeds ingewikkelder. We hebben meer mogelijkheden, maar moeten daarom ook meer keuzes maken. Er is grote behoefte aan een klankbord, een luisterend oor. Tegelijkertijd nemen we minder tijd voor elkaar. Ouders, vrienden, buren; iedereen is druk met zijn eigen leven. De coach neemt die rol – deels – over.”

Nicole coacht zowel mensen met persoonlijke als met werkgerelateerde vragen. “Eigenlijk zijn die twee niet goed te scheiden”, zegt ze. “Mensen komen hier omdat ze meer richting aan hun leven willen geven, of omdat ze assertiever willen worden. Dat soort vragen beperkt zich niet tot één aspect van het bestaan, maar gaat over alles wat je doet of denkt. Het komt regelmatig voor dat iemand die met een vraag of het werk bij me komt, na afloop van het coachingstraject vindt dat de relatie met haar man en kinderen ook verbeterd is.”

Ja maar

Het zijn evenveel mannen als vrouwen die zich bij Nicole melden. Het overgrote deel van hen is in tussen de 30 en de 55. Niet zo verwonderlijk, want juist in die levensfase worden de meest ingewikkelde keuzes gemaakt. Na een intakegesprek bepaalt Nicole hoeveel gesprekken ze denkt nodig te hebben om het gestelde doel te behalen. Meestal zijn dat er tussen de vijf en tien.

Vaak weten haar cliënten eigenlijk best wat ze willen, aldus Nicole. Het antwoord zit alleen verstopt, bijvoorbeeld onder allerlei angsten en onzekerheden.

“We kijken allemaal door een gekleurde bril de wereld in. Onze blik is gevormd door onze opvoeding, en door de ervaringen die we hebben opgedaan. Die maken dat mensen ‘ja maar…’ vragen gaan stellen. ‘Ja maar hoe moet het dan financieel?’ ‘Ja maar wat zal mijn omgeving er wel niet van denken?’ ‘Ja maar doe ik mijn kinderen niet tekort?’ Ik leer mensen hoe ze hun gekleurde bril af kunnen zetten. Welke ideeën en overtuigingen belemmeren je om verder te komen? Hoe realistisch zijn ze eigenlijk? Als je daar een antwoord op vindt, wordt het al een stuk makkelijker om knopen door te hakken.”

Nieuwe fase

Nicole heeft een hele reeks hulpmiddelen om mensen te helpen de boel voor zichzelf helder te krijgen. “Ik laat ze bijvoorbeeld een biografie schrijven of een collage maken. Of ze gaan ademhalingsoefeningen doen om tot rust te komen. In alle gevallen geldt: zij zijn uiteindelijk degene die het antwoord geven, niet ik.”

Voor elk gesprek geeft ze haar cliënten  huiswerk. “Erover praten is leerzaam. Maar als je de nieuwe inzichten niet in de praktijk toepast, verandert er nog niets.”

Begrip krijgen, dingen veranderen: het klinkt bijna als een therapie. Waarin verschilt coaching daar eigenlijk van?

“Simpel gezegd gaat therapie over het ‘genezen’ van oude wonden”, aldus Nicole. “Coaching is meer oplossings- en toekomstgericht. Actie ondernemen en iets nieuws creëren, daar draait het om. Aan het eind van een coachingstraject zijn de meeste mensen klaar om de volgende stap in hun leven te zetten.”

Anoniem

Mirjam Windrich (44) had al een bloeiende coachingspraktijk, toen zij drie jaar geleden besloot zich helemaal op het e-coachen toe te leggen. Coaching via de email dus.

“Ik spreek of zie mijn cliënten nooit”, vertelt ze. “Zelfs niet voor een kennismaking.  Gedurende het hele traject hebben we uitsluitend per email contact.”

Toen ze startte was Mirjam één van de weinige e-coaches in Nederland. Inmiddels heeft ze een stuk of dertig anderen opgeleid. “De vraag ernaar is enorm.”

Voor de duidelijkheid: de aanpak via de email is grotendeels dezelfde als bij coaching in levende lijve. Alleen de omgeving is anders.

Mirjam: “Communiceren via internet geeft mensen een veilig gevoel; je wordt niet op je vingers gekeken of afgeleid. Dat maakt het makkelijker om openhartig te zijn en snel ‘to the point’ te komen.”

Er zijn volgens haar nog meer voordelen.

“Niemand hoeft ervan te weten. Je kunt de opdrachten maken en mailen wanneer het jou uitkomt, desnoods midden in de nacht. Ervoor vrij nemen of een oppas regelen is niet nodig en je bent geen reistijd kwijt. Zelfs als je in het buitenland zit, kan de coaching gewoon doorgaan.”

Missen mensen het persoonlijke contact dan helemaal niet? Integendeel, aldus Mirjam. Volgens haar blijken ze het juist fijn te vinden om hun behandelaar niet te zien.

“Als cliënt hoef je je geen zorgen te maken over hoe je overkomt, of hoe de ander jouw reacties interpreteert. Gevoelens van schuld of schaamte spelen veel minder een rol. Voor verlegen mensen is het helemaal een uitkomst.”

Dagboek dat terugschrijft

Waar Nicole haar cliënten gemiddeld eens per twee weken ziet, heeft Mirjam gedurende een coachingstraject elke werkdag per mail contact.

“Dat is heel intensief ja, maar daardoor moet je wel met jezelf aan de slag. In de praktijk blijkt dat heel goed te werken. Door de juiste vragen te stellen houd ik iemand een spiegel voor. Mijn eigen mening doet daarbij niet ter zake; het gaat erom de ander te helpen meer zelfinzicht te krijgen. Zie het maar als dagboek dat terugschrijft en je vragen stelt waar je zelf niet opgekomen was.”

Het opschrijven van je gedachten is op zich ook al nuttig, vindt Mirjam.

“Het dwingt je goed na te denken en je opvattingen zorgvuldig te formuleren. Zo orden je ze, en kun je er vanaf een afstandje naar kijken. Bovendien heb je aan het eind een compleet verslag van alles wat we besproken hebben. Dat kun je op een later moment altijd nog eens rustig teruglezen.”

In principe is e-coaching voor iedereen geschikt, meent ze.

“Voorwaarde is wel dat je het leuk vindt om te schrijven en dat je redelijk kunt typen. Zo niet, dan kan je er beter niet aan beginnen.”

[Kader]

Hoe vind je een goede coach?

Coach is een onbeschermd beroep; iedereen mag zich in principe ‘coach’ noemen. Dat maakt het lastig om op voorhand te beoordelen of iemand goed is of niet. Vraag naar de opleidingen en kwalificaties die hij of zij heeft. Gebruik het intakegesprek om te beoordelen of u iemand vertrouwt. Op http://www.nobco.nl, de website van de Nederlandse Orde van Beroepscoaches, kunt u op specialisatie en regio een coach bij u in de buurt zoeken. Lang niet alle coaches zijn hier echter bij aangesloten.

[Kader]

Wat kost het?

De tarieven voor (e)coaching variëren van enkele tientjes tot honderden euro’s per uur. Nicole Koopman hanteert voor persoonlijke coaching een tarief van € 60 à € 90 per uur, afhankelijk van het aantal gesprekken. Een week e-coaching bij Mirjam Windrich met iedere werkdag contact, opdrachten en oefeningen kost, € 325. Voor drie weken is dat € 650 en voor vijf weken € 950. Of het nu per email of in levende lijve is, coaching wordt door de meeste zorgverzekeraars (nog) niet vergoed. Daar staat tegenover dat er meestal geen wachtlijst is.

[Kader]

Meer weten?

• Meer informatie over Mirjam Windrich (en andere, door haar opgeleide e-coaches) is te vinden op http://www.mirjam.nu. Zij schreef ook een boek over het onderwerp, Het succes van online coaching (Uitgeverij Het Spectrum), ISBN 9789027497383).
• Op http://www.hartenziel.nl (van De Volkskrant) staan uitleg en oefeningen over onderwerpen als ‘Ken jezelf’, ‘Word je eigen leider’ en ‘Beslissen doe je zo’. U maakt een profiel aan (kan anoniem) en krijgt opdrachten waar u in een digitaal dagboek over schrijft. De dagboeken zijn voor alle deelnemers te lezen, zodat je van elkaar leert.

[Testimonial]

Naam: Katja Hartmann

Leeftijd: 52

Relatie: getrouwd

Kinderen: twee dochters van 15 en een zoon van 12

Werk: eigenaar Kreukels&Zo en medewerker bij internetreisbureau (beide 15 uur per week)

“Ik wist dat ik voor mezelf wilde beginnen. Maar met wat voor bedrijf? Via via hoorde ik goede verhalen over coach Nicole Koopman. Misschien kon zij me helpen het antwoord te vinden. Kort daarvoor was ik vijftig geworden. Het voelde als een wake-up call: als ik nu niet voor mezelf aan de slag ga, komt het er nooit meer van.

Voor elk gesprek kreeg ik huiswerk. Opschrijven wat ik wel en niet leuk vond om te doen bijvoorbeeld. En hoe mijn ideale week eruit zou zien. Een heel leuke opdracht was als 80-jarige een brief te schrijven waarin ik terugkeek op mijn leven.

Gaandeweg werd steeds duidelijker wat ik wilde: afwisseling, praktisch bezig zijn en mensen helpen. Zo ontstond het idee om als personal assistent aan de slag te gaan. Alles waar mensen zelf geen tijd voor hebben, of waar ze tegenop zien, kunnen ze aan mij vragen. Laatst heb ik voor een stel hun huis van onder tot boven opgeruimd om het ‘verkoopklaar’ te maken. Maar ik zoek desgewenst ook een schoonmaakster, of regel alles voor een feestje.

In totaal heb ik Nicole vijf keer gesproken. Na afloop wist ik niet alleen wat ik wilde doen; mijn bedrijf stond zelfs al op poten! Het leuke is dat de coaching eigenlijk nog steeds doorgaat, alleen doe ik het nu zelf. Als ik met een dilemma zit, zet ik de voor- en nadelen op papier. Dat helpt me om mijn gedachten te ordenen. En om beter voor mijn eigen mening op te komen. Daar pluk ik niet alleen in mijn werk de vruchten van, maar zeker ook als moeder.”

Voor meer informatie: http://www.kreukelsenzo.nl of katja@kreukelsenzo.nl.

[Testimonial]

Naam: Hannah van Dam

Leeftijd: 42

Relatie: single

Kinderen: twee dochters van 11 en 7

Werk: doktersassistente

“Begin 2007 was ik behoorlijk de weg kwijt. De nieuwe directie op mijn werk maakte me het leven zuur. Een goede vriend op wie ik verliefd was geworden, beantwoordde mijn gevoelens niet. Langzaam zakte ik in een depressie weg. Toen ik op een avond helemaal in paniek raakte omdat de port op was – ik dronk op dat moment vijf, zes glazen per dag om mijn malende gedachten tot rust te brengen – wist ik: nu moet ik hulp zoeken.

Naar de huisarts gaan was geen optie. Alle dokters in het dorp kennen elkaar, en ik wilde niet dat mijn baas over mijn moeilijkheden zou horen. Bovendien, als ik tegenover iemand zit, heb ik de neiging om mijn problemen te bagatelliseren.

Al surfend op internet kwam ik op de site van Mirjam terecht. Ik had nog nooit van e-coaching gehoord, maar ik heb haar meteen gemaild met de vraag of zij me kon helpen mijn leven weer op de rails te krijgen. Wat een verademing om anoniem met iemand te kunnen ‘praten’! Het persoonlijke contact heb ik geen seconde gemist. Integendeel, ik voelde me vrijer om alles te vertellen, juist omdat ik haar niet zag.

Mirjam heeft me zes weken begeleid. Ik heb niemand daar ooit iets over verteld. De opdrachten maakte ik ’s avonds, als de kinderen in bed lagen. Dan zat ik snikkend uren te typen. Ik schreef over mijn jeugd, mijn mislukte relaties – al het oud zeer kwam boven. Maar toen ik dat er eenmaal uit had gegooid, was ik er ook echt klaar mee.

Door het coachingstraject begrijp ik nu beter hoe ik in elkaar zit. En waarom ik doe wat ik doe. Dat geeft me rust. Ik kan oprecht zeggen dat ik me nog nooit zo goed over mezelf heb gevoeld als nu. Het feit dat ik mijn problemen ‘alleen’, achter mijn eigen computer heb opgelost, maakt de voldoening nóg groter.”

Om privacyredenen is de naam van Hannah veranderd.